To σχέδιο νόμου «Για τα δεσποζόμενα και τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς και την προστασία των ζώων από την εκμετάλλευση ή τη χρησιμοποίηση με κερδοσκοπικό σκοπό» εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο και χθες ολοκληρώθηκε η διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης μέσω του opengov .Με το νομοσχέδιο γίνονται 18 ουσιώδεις νέες ρυθμίσεις, που προκαλούν πολλά ερωτήματα, καθώς φαίνεται να πριονίζει το έργο των φιλοζωικών σωματείων και να χαλαρώνει το καθεστώς που αφορά την εμπορία ζώων. Η Ειρήνη Μολφέση, πρόεδρος της Πανελλήνιας Φιλοζωικής Ομοσπονδίας (www.pfo.gr) έχει το λόγο.
Σε γενικές γραμμές πώς κρίνετε το νέο σχέδιο νόμου;
Λίγα λόγια πρώτα για τον υπάρχοντα νόμο, τον 3170 του 2003, ο οποίος γενικά είναι ένας αρκετά καλός, σοβαρός νόμος, που έχει όμως ελλείψεις και ασάφειες, τις οποίες εκμεταλλεύτηκαν όσοι εχθρεύονται τα ζώα. Επίσης, το αρμόδιο υπουργείο δεν προχώρησε ποτέ στον ορισμό του ελεγκτικού μηχανισμού επιβολής προστίμων για τους παραβάτες, οπότε ο νόμος παρέμεινε στην ουσία ανενεργός. Για παράδειγμα, οι δήμοι είχαν κάποιες υποχρεώσεις που δεν εκπλήρωσαν, όμως δεν τους επιβλήθηκαν ποτέ κυρώσεις. Σε πολλά άλλα σημεία είναι διάσπαρτος από ασάφειες, οι οποίες επιτρέπουν σε κάθε υπάλληλο να τον ερμηνεύει όπως θέλει.
Μετά από αρκετά χρόνια διαχείρισης του θέματος της προστασίας των ζώων από τη διεύθυνση Κτηνιατρικής του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, βλέπουμε πως η κατάσταση χειροτερεύει καθημερινά. Όχι μόνο τα προγράμματα στειρώσεων και εμβολιασμού δεν γίνονται –και όταν γίνονται είναι με απόλυτη αδιαφάνεια– αλλά επιπλέον οι κακοποιήσεις και οι δηλητηριασμοί είναι στην ημερήσια διάταξη, δυσφημίζοντας τη χώρα διεθνώς. Παράλληλα, επικρατεί πλήρης ανομία στην εμπορία των ζώων. Η Ελλάδα είναι γεμάτη από παράνομα εκτροφεία που τροφοδοτούν παράνομα καταστήματα πώλησης ζώων. Μετά από συζήτηση με την υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μιλένα Αποστολάκη καταθέσαμε προτάσεις και φτάνουμε σήμερα στο νέο νομοσχέδιο, το οποίο μας έχει προβληματίσει πάρα πολύ. Πρόκειται κατ’ αρχάς για ένα κείμενο με ανόμοιο ύφος, χωρίς συνοχή. Εκεί που έχει μια πνοή, μπαίνουν κάτι ακαταλαβίστικες διατάξεις που το μπερδεύουν, καθώς δεν καταβαίνεις τι θέλει να περιορίσει τελικά. Ανακαλύψαμε πως υπάρχουν μέσα φωτογραφικές διατάξεις που θα εμποδίσουν τους φιλόζωους να παράγουν έργο, διατάξεις που κρύβουν κινδύνους για όλους αυτούς τους ανθρώπους που αγαπούν τα ζώα και θέλουν να τα βοηθήσουν, τους οποίους θα ωθήσουν στην παρανομία, αντί να τους εξασφαλίσουν ένα καλό πλαίσιο.
Μπορείτε να γίνετε πιο συγκεκριμένη με ένα παράδειγμα;
Όλο το άρθρο 9 που αφορά την περισυλλογή είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Το άρθρο λέει πως τα ζώα που περισυλλέγονται θα καταλήγουν σε καταφύγια και σε δημοτικά κτηνιατρεία. Μα οι περισσότεροι δήμοι δεν έχουν δημοτικά κτηνιατρεία ή καταφύγια. Πού θα πηγαίνουν λοιπόν αυτά τα ζώα; Είναι επιτακτικό όταν ένας δήμος η ζωοφιλικό σωματείο δεν διαθέτει ανάλογη υποδομή να συμβάλλεται με μέλος ζωοφιλικού σωματείου ή ομάδας φιλόζωων που διαθέτει χώρο για ολιγοήμερη παραμονή ζώων μέχρι την αποθεραπεία και επανένταξή τους. Αυτό το σημείο, που ήδη προβλεπόταν από υπουργική απόφαση, εξαφανίστηκε από το νέο νομοσχέδιο. Πού θα φιλοξενούνται λοιπόν τα ζώα τα οποία χρήζουν κτηνιατρικής βοήθειας ή δεν μπορούν να επιβιώσουν στο δρόμο (πρόσφατα εγχειρισμένα, τραυματισμένα, υπέργηρα, κουτάβια);
Μεγάλη συζήτηση έχει γίνει για τα αδέσποτα ζώα που περισυλλέγονται και αποδεικνύεται από τη σήμανσή τους πως έχουν ιδιοκτήτη ο οποίος δεν έχει δηλώσει ή αμέλησε να δηλώσει την απώλεια. Το νομοσχέδιο προβλέπει την επιστροφή στον ιδιοκτήτη.
Μα είναι παράλογο. Αν έχω αμελήσει να δηλώσω την απώλεια του ζώου μου, σημαίνει πως το έχω εγκαταλείψει. Πώς μπορεί ο νόμος να επιβάλει την επιστροφή του ζώου σε έναν ιδιοκτήτη που δεν το θέλει; Κυρίως, όμως, πώς μπορεί ένας νόμος να αποδέχεται πως κάποιος αμέλησε να δηλώσει την απώλεια; Άρα το δικαιολογεί ενώ θα έπρεπε να το ποινικοποιεί. Στον προηγούμενο νόμο δεν υπήρχε αυτή η φράση, κάποιος την πρόσθεσε. Υπάρχει πρόθεση.
Κάποιοι πανηγυρίζουν για τη μη εξαγοράσιμη ποινή που προβλέπει το σχέδιο νόμου σε περίπτωση κακοποιήσεων…
Όλα τα σωματεία και η ομοσπονδία έχουμε ζητήσει την αυστηροποίηση των ποινών. Νομίζω όμως ότι μπορεί να υπάρχει πρόβλημα με την πρόβλεψη της μη εξαγοράσιμης ποινής. Για να γίνω πιο σαφής, εμείς θέλουμε να είναι αυστηρές οι ποινές. Το αν θα είναι εξαγοράσιμες ή όχι είναι θέμα του δικαστή, όχι δικό μας. Και από τη στιγμή που υπάρχει γενική γραμμή για αποσυμφόρηση των φυλακών, φοβάμαι ότι μια τέτοια πρόβλεψη μπορεί να λειτουργήσει αρνητικά, δηλαδή προκειμένου να μην επιβαρυνθούν κι άλλο οι φυλακές, αυτός που κακοποίησε να αθωώνεται εντελώς. Το σχέδιο πάντως προβλέπει αυστηρότερες ποινές σε περιπτώσεις κακοποιήσεων και αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Ενστάσεις προκαλεί και η διάταξη που προβλέπει την επανένταξη του ζώου μετά από στείρωση ή περίθαλψη στον φυσικό του χώρο, καθώς γίνεται με συγκεκριμένους περιορισμούς. Πρέπει να είναι μακριά από σχολεία, νοσοκομεία, στρατόπεδα, λιμεναρχεία, αεροδρόμια, αρχαιολογικούς χώρους, καθώς και χώρους υψηλής τουριστικής επισκεψιμότητας…
Το «φυσικό περιβάλλον» των ζώων συντροφιάς είναι πλάι στον άνθρωπο. Η έσχατη λύση της «επανένταξης» πρέπει να είναι σε οικείο περιβάλλον για τα ζώα, σε περιοχές που δραστηριοποιούνται ομάδες και σωματεία που μπορούν να βοηθήσουν την επιβίωσή τους. Το φυσικό περιβάλλον του σκύλου είναι ο άνθρωπος. Δεν είναι σκίουρος να ζει στα δάση. Οι επιπλέον περιορισμοί του νέου νομοσχεδίου δεν αφήνουν κανένα περιθώριο επανένταξης πουθενά. Διαβάζοντας πού απαγορεύονται τα ζώα να επανενταχθούν, δεν καταλαβαίνω πού τελικά επιτρέπονται. Η αντίληψη ότι οι επισκέπτες στους αρχαιολογικούς χώρους ενοχλούνται από τα ζώα είναι λανθασμένη. Αντίθετα, αυτό που ενοχλεί πάρα πολύ τους τουρίστες –και το υπουργείο το ξέρει διότι δέχεται παράπονα– είναι η κακή κατάσταση των ζώων, όχι τα ίδια τα ζώα. Οι επισκέπτες σοκάρονται από τα σκελετωμένα, κακοποιημένα ζώα, όχι από ζώα υγιή και φροντισμένα ζώα που ξαπλώνουν κάτω από τα δέντρα.
Υπάρχουν διατάξεις που πριονίζουν το έργο των φιλοζωικών σωματείων;
Θα σας πω ένα πολύ απλό. Υπάρχει ένα πρόστιμο 500 ευρώ για τη δημοσίευση αγγελίας υιοθεσίας σε οποιοδήποτε μέσο (περιοδικό, εφημερίδα, ίντερνετ) ή σε αφίσα χωρίς την αναφορά του αριθμού ηλεκτρονικής σήμανσης (τσιπ) του ζώου. Τι εννοούν δηλαδή; Όταν ο φιλόζωος βρει ένα ζώο στο δρόμο τι πρέπει να κάνει; Είναι παράλογο να απαιτείται από έναν ιδιώτη ή ένα φιλοζωικό σωματείο να επιβαρυνθεί επιπλέον με το κόστος του μικροτσίπ, 40-50 ευρώ, εκτός των υπολοίπων εξόδων που πρόκειται να κάνει για το ζώο που βρήκε στο δρόμο και προσπαθεί να του βρει σπίτι. Οι δήμοι κατά 99% δεν έχουν πρόγραμμα για τα αδέσποτα και είναι αμφίβολο κάτω από τις σημερινές συνθήκες αν θα μπορέσουν να αποκτήσουν. Αυτός λοιπόν που μαζεύει ένα ζώο και προσπαθεί να του βρει ένα σπίτι επιβαρύνεται χωρίς λόγο και κινδυνεύει να τιμωρηθεί αυστηρά αν τυχόν αποτύχουν οι προσπάθειες ανεύρεσης σπιτιού και το αφήσει στην τύχη του, εφόσον θα έχει μετατραπεί πλέον σε ιδιοκτήτη που εγκαταλείπει. Το μέτρο είναι σωστό μόνο σε περίπτωση πώλησης ζώου, σε όλες τις άλλες κόβει τα φτερά όποιου έχει πρόθεση να βοηθήσει.
Ως Πανελλήνια Φιλοζωική Ομοσπονδία ποιες κινήσεις έχετε σχεδιάσει σχετικά;
Θα κάνουμε ένα υπόμνημα που θα στείλουμε στο υπουργείο. Θεωρούμε πως η κ. Αποστολάκη έχει πολύ σοβαρές προθέσεις. Η απαγόρευση του τσίρκου, η απαγόρευση του μόνιμου αλυσοδέματος ή της παρουσίασης ακρωτηριασμένων ζώων σε εκθέσεις (κομμένα αυτιά, ουρές για «καλλωπιστικούς» λόγους) είναι πάρα πολύ σημαντικά. Βέβαια, όλοι οι εκτροφείς ντόμπερμαν έχουν πέσει πάνω της προκυμένου να αποσύρει αυτή την διάταξη. Μα το κόψιμο των αυτιών και της ουράς είναι παράνομο από το 1992, αλλά οι κτηνίατροι εξακολουθούν να το κάνουν, με το αζημίωτο. Ελπίζω η κ. Αποστολάκη να αντισταθεί στις πιέσεις. Αυτά τα τρία πράγματα είναι πολύ θετικά. Από την άλλη όμως εξαφανίστηκαν διατάξεις που υπήρχαν στον προηγούμενο νόμο και προστάτευαν τα σκυλιά, όπως για την περίπτωση των εκτροφείων. Τα θηλυκά στα εκτροφεία επιβαρύνονται πολύ. Υπήρχαν όμως κάποιες διατάξεις που έλεγαν ότι μια σκύλα δεν μπορεί να κάνει πάνω από δύο γέννες το χρόνο και δεν μπορεί να ζευγαρώσει πριν από το πρώτο έτος της ζωής της και μετά τον ένατο. Αυτές οι διατάξεις εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς από το νέο νομοσχέδιο και σίγουρα αυτό δεν είναι έργο της κ. Αποστολάκη. Προφανώς, κάποιοι μέσα από το υπουργείο είναι σε συνεννόηση με τους εκτροφείς και έχουν συμφέροντα. Έτσι, ενώ είναι ξεκάθαρες οι αποφάσεις της υφυπουργού, μας ανησυχούν όλοι οι χειρισμοί και παρεμβάσεις των υφισταμένων της. Δεν είναι τυχαίο που λείπουν κομμάτια του προηγούμενου νόμου, που ήταν πιο σφιχτός σε σχέση με την εμπορία. Αυστηροποιείται όλο το σύστημα γύρω από τα σωματεία και χαλαρώνει γύρω από την εμπορία. Έχουν μπει δρακόντεια μέτρα για τις υιοθεσίες και κανένα για το εμπόριο. Σε περίπτωση αγοράς, το ζώο πρέπει λογικά να είναι ήδη σημασμένο και καταγεγραμμένο στο όνομα του εκτροφέα, εμπόρου, εισαγωγέα. Η μεταβίβαση του ζώου σε νέο ιδιοκτήτη θα πρέπει να γίνεται άμεσα από τον αρχικό ιδιοκτήτη (εκτροφέα, εμπόρου, εισαγωγέα) και να συνοδεύεται από υπεύθυνη δήλωση όπου θα επαληθεύονται τα ατομικά στοιχεία του νέου ιδιοκτήτη. Συγκρίνοντας τη διαδικασία υιοθεσίας ενός ζώου με εκείνη της αγοράς, παρατηρούμε ότι ο νομοθέτης δυσχεραίνει και περιορίζει τη διαδικασία της υιοθεσίας, ενώ δεν προβλέπει αντίστοιχους όρους και κανόνες για την αγορά. Για παράδειγμα αυτός που υιοθετεί ζώο δίνει όλα του τα στοιχεία. Ισχύει το ίδιο και σε περίπτωση αγοράς; Σε περίπτωση υιοθεσίας προβλέπεται η καταγραφή του προσωρινού και του τελικού ιδιοκτήτη. Ισχύει το ίδιο και σε περίπτωση αγοράς; Στην περίπτωση υιοθεσίας από «μη νόμιμο κάτοικο της Ελλάδας», ο νομοθέτης ορίζει πως αυτή πραγματοποιείται μόνο με την απευθείας παράδοση του ζώου στον νέο ιδιοκτήτη. Ισχύει το ίδιο και σε περίπτωση αγοράς; Προβληματίζει το γεγονός ότι η διαδικασία αγοραπωλησίας δεν ελέγχεται, ενώ η διαδικασία υιοθεσίας είναι γεμάτη εμπόδια.
Ντέπυ Κουρέλλου
πηγη:City Press
Μ.Ζ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου